गडचिरोली जिल्ह्यातील अहेरी आगारात बसचे छत उडते, पावसात पाणी गळते, आणि आता ब्रेकही फेल होतात – ही केवळ अपवादात्मक घटना नाही, तर व्यवस्थेच्या गंभीर अपयशाचे लक्षण आहे.
लोकस्पर्श न्यूज नेटवर्क
ओमप्रकाश चुनारकर: सिरोंचाच्या दिशेने निघालेल्या एका एसटी बसचे ब्रेक फेल होऊन ८१ प्रवाशांचा जीव धोक्यात आला, ही घटना कुणालाही हादरवून टाकणारी आहे. परंतु ही एखादी अपघाती चूक नव्हे – ही अहेरी आगारातील प्रलंबित समस्या, दुर्लक्ष आणि ढासळती देखभाल व्यवस्थेचे भयावह दर्शन घडवणारी घटना आहे.
बसमधून जीवनशैली नव्हे – जीव वाचवण्याची धडपड!..
गडचिरोलीसारख्या दुर्गम आणि नक्षलप्रभावित भागात एसटी ही केवळ एक वाहतूक व्यवस्था नाही, ती लोकांच्या जीवनाचा भाग आहे. ग्रामीण वस्तीपासून तालुका किंवा जिल्हा मुख्यालयाशी जोडणारा एकमेव दुवा! परंतु सध्या या बससेवेची अवस्था म्हणजे – “जीवावर उदार होऊन प्रवास करा, कारण पर्याय नाही.”
अहेरी आगार : एका धोकादायक व्यवस्थेचा अभ्यास..
१८ पैकी १० बस मोडकळीस: स्थानिक कर्मचाऱ्यांच्या माहितीनुसार अहेरी आगारात सध्या धावणाऱ्या बसपैकी १० पेक्षा अधिक बस जर्जर अवस्थेत आहेत. त्यातल्या काही गाड्यांची ब्रेकलाइन, क्लच आणि स्टीयरिंग प्रणाली देखील वारंवार बिघडते.
देखभाल फाईलीत, प्रत्यक्षात नाही: बसेसची वेळोवेळी होणारी तपासणी कागदोपत्री दाखवली जाते, परंतु प्रत्यक्षात अनेक गाड्यांची सर्व्हिसिंग महिनोंमहिने रखडते.
ड्रायव्हर-परिचारकांचे मनःस्ताप: “गाडी चालवायची, पण जीव मुठीत धरून” – असं मत अहेरी आगारातील एका चालकाने नाव न छापण्याच्या अटीवर व्यक्त केलं. सुटे भाग वेळेवर मिळत नाहीत, इंजिनियर अपूर्ण आहेत, आणि जुजबी कामांसाठीही गाड्या उभ्या राहतात.
दोन वर्षांत तीन मोठे अपघात – तरीही गप्प प्रशासन..
2023 – धावत्या बसचे छत उडाले. प्रवाशांचे प्राण थोडक्यात वाचले…
2024 – पावसात गळणाऱ्या बसचा व्हिडिओ व्हायरल…
2025 – ब्रेक फेल होऊन 81 प्रवाशांचे प्राण टांगणीला…
या घटनांमुळे फक्त सामाजिक माध्यमांवर संताप व्यक्त होतो, काही दिवसात सगळं शांत होतं – आणि व्यवस्थेला काहीही फरक पडत नाही.
“बसमध्ये चढताना भीती वाटते” – प्रवाशांची मनस्थिती..
सिरोंचा, अहेरी, भामरागड यासारख्या भागांतील स्थानिक नागरिकांसाठी खासगी वाहन हा पर्याय नाही. “दहा रुपये वाचवायला जीव द्यावा लागतो का?” असा संतप्त सवाल एका महिला प्रवाशिनीने उपस्थित केला.
संकट टाळायचं असेल तर…
1. वाहतूक खात्याचा तातडीचा अहवाल आवश्यक – अहेरी आगारातील प्रत्येक बसची तांत्रिक तपासणी होणे अत्यावश्यक आहे.
2. स्थानिक पातळीवर निगराणी समिती स्थापन करणे – नागरिक, स्थानिक पत्रकार व सामाजिक कार्यकर्त्यांची सहभाग असलेली समिती आगाराच्या कामकाजावर लक्ष ठेवू शकेल.
3. राजकीय आणि प्रशासकीय उत्तरदायित्व निश्चित करणे – अशा घटना घडल्यावर कुणावर जबाबदारी टाकली जाते, हे स्पष्ट असावे.
गाव खेड्यांत ‘एसटी’ म्हणजे जीवनवाहिनी. परंतु तीच बस जर ‘मृत्यूचा ट्रक’ बनत असेल, तर हा केवळ व्यवस्थेचा दोष नाही – तर एक सामाजिक अन्याय आहे.